AKP’nin yasası, okul arkadaşlığı kavramını da ortadan kaldıracak

Başka ülkeleri bilmem ama Türkiye için okul, yurttaşların sosyalleşebildiği en önemli ve tek kurum olma özelliğini koruyor. Okul, yurttaşların sadece sosyalleştikleri kurum değil, aynı zamanda yaşam boyu kullandığı kültürü de edindiği yerdir. Bu tespiti, okula bu rolü veren klasik tanımına dayanarak yapmıyorum. Ömrünü bu ülkede geçiren her yurttaşın istikrarlı biçimde en uzun süreyle kaldığı, akranlarıyla hiyerarşi dışı ilişki içinde olduğu mekân olmasından kaynaklanıyor okulun önemi. Sürekli göç halinde, ordan oraya savrulan insanlar kalıcı bir komşuluk ilişkisi geliştiremiyor; çalışma yaşamı da şehirlerarası göç gibi, aynı işyerinde kısa süreli birliktelikler, birlikte çalışılan kişiye “arkadaşım” deme şansını yakalayamadan sonlanıyor. Geriye bir tek okul; bir de teskereyle fiilen biten fakat anılarda yaşatılan askerlikle, kapısından çıkana dek süren kahvehane arkadaşlığı kalıyor.

AKP’nin teklifi yasallaşırsa okul arkadaşlığı kavramı da ortadan kalkacak. Altı yaşında başlayan oyun arkadaşlığı, dört yıl sonra duygu arkadaşlığına dönüşme aşamasındayken ilkokulla birlikte bitecek. İkinci dört yılda (ortaokul) iş hayatına ilk adımını her biri bir başka okul türünde atacak olan çocuklar, sonra belki birbirlerini bir daha görmeyecekler, anımsamayacaklar da…

Sınıf öğretmenleri bilir; on, kritik yaştır. Çocuklar dördüncü sınıftan itibaren sarmaş dolaş olurlar birbirleriyle; silgi alıp verme, oyun kurma gibi somut tutumlara (dayanışmaya) bağlı olan o ana kadarki arkadaşlıkları karakter üzerinden inşa edilmeye başlanır çünkü. İlk beş sınıfa sınıf öğretmeni tahsis edilmesi büyük ölçüde öğrencilerin duygusal gelişiminin gözetilmiş olmasıyla ilgilidir. Bundan dolayı, bu sürede çocuğun öğretmeninin değişmesi olumlu karşılanmaz, çocukların öğretmeninden ayrılmasını sorun olarak görürüz. Ev ve mahalle değiştirirken çocuğunun ilişkilerini gözetenler de az değil.

Mevcut sistem, ilköğretim döneminde çocukların kalıcı arkadaşlıklar kurmalarını sağlıyordu. Sekiz yıl süreyle aynı okulda, sınıfta ve hatta sırada birlikte olmak daha çok şeyi paylaşmayı, doğal olarak ileride herhangi bir konuda ortak davranmayı özendiriyordu. Dört yıl, çocukların sürdürülebilir arkadaşlık ilişkileri geliştirmeleri için yeterli bir süre değil. Başbakan pedagojiden konuşmuşken dikkatini çekmek istedim!

Yorumlar